|
 |
|
Menu: |
|
|
|
|
|
 |
|
porządek dorycki |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Porządek dorycki (styl) to jeden z najbardziej znanych porządków architektonicznych czasów starożytnych. Charakteryzuje się on ciężkimi proporcjami, surowością i monumentalizmem. Walory artystyczne ustępowały w nim miejsca funkcjonalizmowi.
Architektura dorycka wywodzi się prawdopodobnie z budownictwa drewnianego. Wiele dekoracyjnych szczegółów w budownictwie kamiennym imituje elementy drewniane, np. tryglif nad każdą kolumną w budownictwie drewnianym pełnił rolę ochrony czoła belki stropowej, umieszczane pod okapem regulae - naśladują deseczki,guttae to imitacja drewnainych kołków łączących konstrukcje.
Tak zwana zasada tryglifu, rządząca porządkiem doryckim, stawiała budowniczym następujące wymogi:
- tryglif musi znaleźć się nad każdą kolumną i nad każdym interkolumnium,
- na krawędziach fryzu należy umieścić dwa, stykające się ze sobą pod kątem prostym tryglify, nigdy metopy
- każdy tryglif należy umieścić dokładnie nad środkiem kolumny i nad środkiem interkolumnium
Rozmiary poszczególnych elementów w styku doryckim były ściśle określone: np. kolumna miała 14 modułów wysokości,kapitel i tryglif - 1 moduł, a metopa - 1,6. Zwykło się przyjmować, że modułem w przypadku porządku doryckiego była połowa średnicy trzonu kolumny u podstawy.Witruwiusz podawał, że modułem może być: długość fasady, średnica dolnego bębna kolumny, szerokość tryglifu. W XIX wieku uczeni niemieccy po przeprowadzeniu szeregu pomiarów geometrycznych zachowanych świątyń doszli do wniosku, że najłatwiej spełnić wymogi zasady tryglifów w oparciu o przyjęcie jako modułu wielkości równej szerokości tryglifu. W oparciu o tą wielkość, znając ilość kolumn w elewacji, stosując się do o surowe kanonów, architekt był w stanie wyliczyć pozostałe wymiary świątyni: jej wysokość, szerokość, rozmiary metop itp.
Kolumny w tym porządku nie miały bazy i wsparte były bezpośrednio na stylobacie. Trzon kolumny lekko zwężał się ku górze, a w około jednej trzeciej wysokości był lekko wybrzuszony (entasis). Miało to zapobiec optycznemu złudzeniu pochylania się kolumn. Trzon pokrywało 18-20 żłobień z ostrymi zakończeniami (kanelury). Słabo zdobiony kapitel tworzyły tylko echinus i abakus. Zabiegi z poszerzeniem kolumn nie były jedynymi stosowanymi przez architektów greckich. Niwelacja złudzeń optycznych polegała także na pogrubieniu zewnętrznych kolumn przy jednoczesnym lekkim pochyleniu ich górnej części w kierunku osi elewecji a także wybrzuszeniu stylobatu w części środkowej.
Belkowanie składało się z gładkiego architrawu, fryzu tryglifowo-metopowego orazgzymsu zakończonego często simą (rynną) zdobioną rzygaczami i antefiksami. Pod każdym tryglifem poniżej listwy (tenia), która oddzielała architraw od fryzu umieszczano listewkę zwaną regula z 6 łezkami (guttae). Natomiast nad fryzem dodawano podtrzymującą gzyms płytkę (mutulus) z łezkami w 3 rzędach.
Styl dorycki nie był stosowany wyłącznie na terenach zamieszkanych przez Dorów, ale w zasadzie wszędzie gdzie dotarła grecka cywilizacja. Najciekawsze przykłady budowli doryckich zachowały się w Italii i na Sycylii. Stworzoną w Italii odmianą porządku doryckiego był porządek toskański.
Surowe reguły kanonu doryckiego były trudne do zastosowania w dużych budowlach, co doprowadziło do zaniechania stosowania tego porządku w okresie hellenistycznym.
Przykłady zabytków w porządku doryckim: świątynia Apolla w Koryncie (ok. 540 r. p.n.e.), świątynie w Paestum (np. Hery, poł. V w.p.n.e.), świątynia Afai na Eginie (ok. 510-490 r.p.n.e.), świątynie Zeusa (Olimpejon) oraz Hery (Herajon) w Olimpii. Za najdoskonalszy przykład stylu doryckiego uważa się Partenon w Atenach.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
twórcy greccy |
|
|
|
|
|
|
Grecy zasłynęli jako twórcy wielu gatunków literackich. Najwybitniejsi poeci starożytności to Homer, Hezjod i Safona. |
|
|
|
|
|
 |
|
Styl czarnofigurowy |
|
|
|
|
|
|
Styl czarnofigurowy (technika czarnofigurowa, malarstwo czarnofigurowe) – stosowany w starożytnej Grecji sposób zdobienia naczyń ceramicznych.
Technika ta polegała na użyciu firnisu. Artysta malował nim postaci i przedmioty, które po wypalaniu nabierały czarnego koloru, a reszta naczynia – czerwonego. Styl ten powstał najprawdopodobniej w Koryncie w VII/VI wieku p.n.e..
Cechy:
*oszczędność efektów kolorystycznych, sprowadzonych głównie do dwóch barw, czarnej i czerwonej
pełna umiaru dekoracja
*obraz o przejrzystej kompozycji figuralnej(na czerwonym tle widnieją czarne sylwetki)
zdobienia postaciami bogów i herosów, scen mitycznych i biesiadnych
|
|
|
|
Dzisiaj stronę odwiedziło już 1 odwiedzający (1 wejścia) tutaj! |